අද දිනයේ ලලනි දමයන්ති පෙරේරා කපුටෙකු ලෙස වෙස් වලාගෙන සිටී. සිඟිති කැකුළු පෙර පාසලෙහි හා දිවා සුරැකුම් මධ්යස්ථානයේ ගුරුතුමිය වන ලලනි සහ ඇයගේ සහාය ගුරුතුමිය (නරියෙකුගේ වෙස් මුහුණක් පැළද) වයස පහට (05) අඩු ශ්රී ලාංකික සිඟිත්තන් 40 දෙනෙකුගෙන් යුත් කණ්ඩායමක් සඳහා ඊසොප්ගේ උපමා කතා රඟ දක්වන අතර, කතන්දරයට අනුව කපටි නරියා කපුටා අතැති චීස් කැබැල්ල ඩැහැගැනීම සඳහා උපායක් යොදද්දී ලලනි ‘කාක්‘ හඬ නගමින් කෑගසයි; සිගිත්තන්ගේ සිනා හඬ දසත පැතිරේ.
මුල් ළමාවිය සංවර්ධනය පිළිබඳ පුහුණුවේ දී පංති කාමරයේ දී නාට්යය හා රංගනය උගැන්වීම සඳහා කාර්යක්ෂමව භාවිතා කරන ආකාරය ලලනි ඉගෙන ගත්තා ය. "මුලින් මම පාවිච්චි කළේ පින්තූරයි පොතුයි විතරයි“ ඇය පවසන්නේ රංගනය මගින් වැඩි විනෝදයක් හා වඩා ඵලදායී ප්රතිඵල ලබා ගැනීම පිළිබඳ පහදමිනි. මේ හේතුවෙන් දරුවන්ට එම කථාව නිවසේදී නැවත කීමට හැකි වන අතරම, ඔවුන්ගේ මතකය ද වැඩි දියුණු වෙයි. "මාසෙකට පස්සෙ වුණත් අපි රඟපාලා පෙන්නුවේ කොහොමද කියල දරුවන්ට ඒක මතකයි." ඇය කියන්නී ය.
ලලනි දකුණු ආසියාව තුළ ලෝක බැංකුව විසින් අනුග්රහය දැක්වූ පළමු කාණ්ඩයේ මුල් ළමාවිය සංවර්ධන (ECD) ව්යාපෘතිය හරහා පුහුණුව ලැබූවෙකි. මෙම ව්යාපෘතියේ එක් පියවරක දී, මුල් ළමාවිය සංවර්ධන මධ්යස්ථාන පිළිබඳ ජාතික සංගණනය සිදු කෙරුණු අතර එමගින් පහසුකම් වැඩිදියුණු කිරීමට සහ ගුරුවරුන්ට, ළමා සංවර්ධන නිලධාරීන්ට සහ කුඩා දරුවන්ගේ දෙමාපියන්ට අවශ්ය පුහුණුව ලබා දීම සඳහා වන ප්රධාන අභියෝග හඳුනාගැනීමට උපකාර කොට තිබේ.
මුල් ළමාවිය සංවර්ධනය ප්රවර්ධනය කිරීම යනු සාධාරණත්වය ප්රවර්ධනයයි
සිය සමාජ වටපිටාවෙහි වන පවුල්වල සමාජ ආර්ථික තත්වය දරුවන් පෙර පාසලට යැවීම හෝ නොයැවීමට විශාල හේතුවක් සපයන බව ලලනී දනියි. ඇතැම් පවුල් ගාස්තුව එකතු කර ගැනීමට පවා දරන්නේ විශාල අරගලයකි. "අපේ පෙර පාසැල අවට ගමේ පවුල් දුප්පත්" ලලනි පවසන්නේ එම පවුල්වල බෙහෝ දෙනෙක් දිනපතා කුලියට උද්යාන කම්කරුවන්, වඩු කාර්මිකයන් හෝ පෙදරේරුවන් ලෙස සේවය කරන බව දක්වමිනි.
ලලනිගේ අත්දැකීම් මගින් සනාථ වන්නේ ශ්රී ලංකාවේ සෑම ප්රදේශයකම විවිධ සමාජ හා ආර්ථික පසුබිම්වලින් එන දරුවන්ට සම අවස්ථා සැලසෙන පරිදි මුල් ළමාවිය සංවර්ධනය වැඩිදියුණු කිරීම සඳහා විශේෂ අවධානයක් යොමු කළ යුත්තේ මන්ද යන්නයි.
මුල් ළමාවිය සංවර්ධන මධ්යස්ථානවලට දරුවන් ඇතුළත් කිරීම පිළිබඳ නවතම දත්ත පෙන්නුම් කරන්නේ ශ්රී ලාංකික කුටුම්භයන්හි ඉහළ පංචමකයන්හි දරුවන් 54%ක් පෙරපාසැල් සඳහා ඇතුළත් වද්දී සන්සන්දනාත්මකව, පහළ පංචමකයන්හි දරුවන් 44%ක් පමණක් ඇතුළත් වන බවයි. ඉහළම පවුල් මට්ටම්වලදී පවා ප්රවර්ධනය පිණිස වැඩි අවකාශයක් පවතින බව පැහැදිලි ය. ශ්රී ලංකාවේ නවතම ගෘහස්ථ ආදායම් හා වියදම් (HIES) දත්තයන්ට අනුව, නාගරික හා වතුකරය අතර විෂමතාව ද ඉහළ අගයක් ගන්නා බව පෙන්නුම් කරන්නේ, නාගරික පරිසරයන්හි 54%ක් ගන්නා ඇතුළත් කිරීමේ අගය වතුකරයේ දී 42%ක් පමණක් වන බැවිනි.
ආර්ථික වශයෙන් අවාසි සහගත තත්වයන්හි පසුවන පවුල්වල දරුවන්ට ධනවත් පවුල්වල දරුවන්ට වඩා දුර්වල සංජානන තත්වයන්ට ලක්වීමේ වඩා වැඩි අවදානමක් පවතින බව අධ්යයනයන් පෙන්වා දෙයි. මුල්කාලීන සංවර්ධන ප්රමාදයන් දිගුකාලීන වශයෙන් විභවමය දුර්විපාක ඇති කිරීමට හේතු ඇති කළ හැකිය. එබැවින් මෙම සන්දර්භය තුළ, පූර්ව ළමාවිය අධ්යපනය සඳහා ප්රවේශය සැපයීම, ඉගෙනීමේ අවස්ථා සමව ලබා දීමට සහ සාධාරණාත්මක ලෙස සංවර්ධනය ප්රවර්ධනය කිරීමට ද උපකාර වනු ඇත.