ឯកឧត្តម លោកជំទាវ លោក និងលោកស្រី!
សូមស្វាគមន៍មកកាន់ពិធីសម្ពោធរបាយការណ៍បច្ចុប្បន្នភាពសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២ - ក្រោមចំណងជើងថា៖ ពុះពារឧបសគ្គនានានៃសេដ្ឋកិច្ចលើពិភពលោក។ ខ្ញុំឈ្មោះ ម៉ារៀម ស័រមែន នាយិកាការិយាល័យធនាគារពិភពលោកប្រចាំប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា កម្ពុជា និងឡាវ។ ខ្ញុំមានក្តីរីករាយណាស់ដែលបានជួបអ្នកទាំងអស់គ្នានៅថ្ងៃនេះ។
របាយការណ៍បច្ចុប្បន្នភាពសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ជាផ្នែកដ៏សំខាន់មួយនៃសេវាកម្មប្រឹក្សា និងការងារវិភាគរបស់យើង។ វាចេញផ្សាយពីរដងក្នុងមួយឆ្នាំ ហើយថ្ងៃនេះគឺជាការបោះពុម្ពផ្សាយលើកទី១៩របស់យើង។ របាយការណ៍នេះវិភាគលើការវិវត្តនៃម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានាពេលថ្មីៗនេះ ហើយពិភាក្សាអំពីទស្សនវិស័យសេដ្ឋកិច្ច ហានិភ័យ និងជម្រើសគោលនយោបាយសម្រាប់រក្សាកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ។ នៅក្នុងការបោះពុម្ពផ្សាយរាល់លើក របាយការណ៍នេះមានអមដោយ ផ្នែកផ្តោតពិសេស ហើយលើកនេះប្រធានបទគឺផ្តោតលើ “ភាពក្រីក្រ និងឥទ្ធិពលសាយភាពរបស់អតិផរណានៅកម្ពុជា”។
តាមរយៈបទបង្ហាញនៅពេលបន្តិចទៀតនេះ អ្នកទាំងអស់គ្នានឹងបានជ្រាបថា ចាប់តាំងពីត្រីមាសទី២ ឆ្នាំ២០២២ មក ការរើបឡើងវិញនៃសេដ្ឋកិច្ចមានសន្ទុះស្វាហាប់ជាងមុន មួយផ្នែកដោយសារភាពស្វិតស្វាញនៅតែបន្តមាននៅក្នុងការនាំចេញផលិតផលសម្លៀកបំពាក់ ទំនិញធ្វើដំណើរ និងស្បែកជើង។ វិស័យសេវាកម្ម ជាពិសេសឧស្សាហកម្មធ្វើដំណើរ និងទេសចរណ៍ ក៏មានភាពប្រសើរឡើងផងដែរ ជាមួយនឹងការកើនឡើងជាលំដាប់នៃចំនួនមកដល់របស់ភ្ញៀវអន្តរជាតិ ដែលជាលទ្ធផលនៃការអនុវត្តយុទ្ធសាស្ត្រ “រស់នៅជាមួយកូវីដ-១៩” ដែលកម្ពុជាបានដាក់ចេញកាលពីចុងឆ្នាំកន្លងទៅ។
ការព្យាករកំណើនផ.ស.សពិតរបស់កម្ពុជា ត្រូវបានកែសម្រួលឡើងលើ ដោយវានឹងមានរហូតដល់ទៅ ៤,៨ភាគរយក្នុងឆ្នាំ២០២២ ផ្អែកលើការរំពឹងទុកថាការងើបឡើងវិញនៃសេដ្ឋកិច្ចនឹងមានលក្ខណៈទូលំទូលាយជាងមុន។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ សម្រាប់ឆ្នាំ២០២៣ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចត្រូវបានព្យាករថានឹងមានត្រឹម ៥,២ភាគរយប៉ុណ្ណោះ (ថយពី ៥,៨ភាគរយ) ដោយសារតែសភាពការណ៍សកលលោកនៅមានភាពអាប់អួរ។
ទន្ទឹមគ្នានេះ ហានិភ័យកំពុងលេចឡើងកាន់តែច្រើន។ តាមការព្យាករ សកម្មភាពពាណិជ្ជកម្មសកលនឹងថយចុះយ៉ាងខ្លាំងនៅឆ្នាំ២០២៣។ វិស័យផលិតកម្មដែលផ្តោតលើការនាំចេញរបស់កម្ពុជា ងាយរងគ្រោះណាស់កាលណាស្ថានភាពថមថយសេដ្ឋកិច្ចរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលជាទីផ្សារនាំចេញធំបំផុតរបស់កម្ពុជា ចេះតែអូសបន្លាយយូរ។ ស្រដៀងគ្នានេះដែរ ប្រសិនបើវានៅតែបន្ត ការធ្លាក់ចុះសេដ្ឋកិច្ចនៅប្រទេសចិន ដែលជាប្រភពនៃការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេសដ៏ធំបំផុតរបស់កម្ពុជា នឹងជះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានមកលើការវិនិយោគ និងលំហូរទុនចូលមកក្នុងប្រទេស។ សហភាពអឺរ៉ុប ដែលជាទីផ្សារនាំចេញធំទីពីររបស់កម្ពុជា កំពុងប្រឈមហានិភ័យនៃការធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំងរបស់សេដ្ឋកិច្ច ខណៈដែលតម្លៃថាមពល និងអតិផរណា មានកម្រិតខ្ពស់។ ប្រសិនបើថាមពលនៅរក្សាតម្លៃខ្ពស់យូរ ភាពចុះដុនដាបនៃលក្ខខណ្ឌពាណិជ្ជកម្មនឹងធ្វើឱ្យខូចទំនុកចិត្តរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ និងលទ្ធភាពរកប្រាក់ចំណេញរបស់ក្រុមហ៊ុន។ កំណើនឥណទានខ្ពស់ និងការប្រមូលផ្តុំឥណទានក្នុងស្រុកនៅក្នុងវិស័យសំណង់ និងអចលនទ្រព្យ នៅតែជាហានិភ័យដ៏ធំចំពោះស្ថិរភាពហិរញ្ញវត្ថុរបស់កម្ពុជា។
ផ្លូវនៅខាងមុខមានភាពមិនប្រាកដប្រជាទេ ប៉ុន្តែកម្ពុជានៅតែអាចពុះពារវែកផ្លូវបោះជំហានទៅមុខបាន។ ដើម្បីធានាបាននូវចីរភាពសារពើពន្ធ កត្តាចាំបាច់គឺត្រូវស្តារមូលដ្ឋានសារពើពន្ធឡើងវិញនិងពង្រីកវាឱ្យធំជាងមុន។ ឆ្ពោះទៅគោលដៅនេះ សំខាន់ត្រូវចាប់ផ្តើមពង្រីកមូលដ្ឋានពន្ធ។ ជារឿងសំខាន់ណាស់ដែលគេត្រូវរក្សាការពារស្ថិរភាពហិរញ្ញវត្ថុឱ្យបាន។
ការពង្រឹងទំនុកចិត្តទីផ្សារក្នុងស្រុកនឹងជួយបានមួយផ្នែកដែរ សម្រាប់ប៉ះប៉ូវដល់ការបង់ខាតដោយសារការធ្លាក់ចុះនៃតម្រូវការនៅខាងក្រៅប្រទេស។ ឆ្ពោះទៅរកគោលដៅនេះ ចាំបាច់ត្រូវប្រឹងថែមទៀតដើម្បីលើកកម្ពស់វិស័យសេដ្ឋកិច្ចក្នុងស្រុក ជាពិសេស ឧស្សាហកម្មធ្វើដំណើរ ទេសចរណ៍ និងបដិសណ្ឋារកិច្ច។ វាមានសារៈសំខាន់ដូចគ្នាក្នុងការដោះស្រាយឧបសគ្គនៅខ្សែចង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ រួមមានចំណាយថ្លៃដើមខ្ពស់លើឡូហ្ស៊ិស្ទិក និងការដឹកជញ្ជូន ព្រមទាំងដោះស្រាយការរាំងស្ទះផ្នែកផ្គត់ផ្គង់តាមរយៈការកាត់បន្ថយថ្លៃដើមនៃថាមពល, ការចំណាយក្នុងការបង្កើតអាជីវកម្ម និងការចំណាយលើអាជ្ញាបណ្ណ ជាពិសេសសម្រាប់វិស័យនាំចេញ ដើម្បីស្តារសមត្ថភាពប្រកួតប្រជែងនៅខាងក្រៅប្រទេស ឡើងវិញ។
ផ្នែកផ្តោតពិសេសនៃរបាយការណ៍នេះ ដែលពិនិត្យមើលលើស្ថានភាពក្រីក្រ និងឥទ្ធិពលសាយភាពរបស់អតិផរណា បានចង្អុលទៅរកភាពចាំបាច់ត្រូវការពារជនក្រីក្រ និងក្រុមជនងាយរងគ្រោះ តាមរយៈការពង្រីកកម្មវិធីគាំពារសង្គមបណ្តោះអាសន្ន និងចំគោលដៅល្អ។ ក្នុងន័យនេះ យកល្អគួរតែ (i) បន្ត និងបង្កើនការជួយដល់ផ្នែកប្រាក់ចំណូលរបស់ជនក្រីក្រ ដើម្បីបញ្ចៀសពួកគេពីការធ្លាក់ចុះទៅក្នុងភាពក្រីក្រកាន់តែជ្រៅ និង (ii) ពង្រឹងសមត្ថភាពរបស់ប្រព័ន្ធគាំពារសង្គមសម្រាប់ឆ្លើយតបភ្លាមៗទៅនឹងសភាពការណ៍ឆក់កន្ត្រាក់ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ដែលមិនអាចស្មានទុកមុនបាន។
ភាពចាំបាច់មិនមែនតែសម្រាប់ការពារប្រាក់ចំណូលរបស់គ្រួសារក្រីក្រ និងងាយរងគ្រោះពីផលប៉ះពាល់នៃការបាត់ចំណូលភ្លាមៗប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែអ្វីដែលចាំបាច់ដែរនោះគឺត្រូវការពារលទ្ធភាពរបស់ពួកគេក្នុងការទទួលបានសេវាមូលដ្ឋាន ដែលកសាងធនធានមនុស្ស និងសក្តានុពលរបស់ពួកគេក្នុងការរកប្រាក់ចំណូល នាពេលអនាគតផងដែរ។ ក្នុងន័យនេះ ការបន្តវិនិយោគលើសេវាសង្គម មានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់។
ឯកឧត្តម លោកជំទាវ លោក លោកស្រី!
ជាថ្មីម្តងទៀត ខ្ញុំសូមថ្លែងអំណរចំពោះវត្តមានរបស់អ្នកទាំងអស់គ្នានៅក្នុងថ្ងៃនេះ ដើម្បីចូលរួមសម្ពោធរបាយការណ៍បច្ចុប្បន្នភាពសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២។
ដើម្បីកុំឱ្យខាតពេលទៀត ខ្ញុំសូមអញ្ជើញក្រុមការងាររបស់ធនាគារពិភពលោកដែលរៀបចំរបាយការណ៍នេះ ឡើងមកធ្វើការបកស្រាយលម្អិត។ ក្រុមការងារនេះដឹកនាំដោយលោក លី សូដេត និង Wendy Karamba ដោយមានលោក ប៊ូ សារឿន តុង គឹមស៊ុន និង លោកស្រី ហេង សៀកហៀង ជួយជ្រោមជ្រែង ក្រោមការណែនាំផ្ទាល់របស់លោកស្រី ម៉ារៀម សាលីម និង លោក Sebastian Eckardt។
សូមអរគុណ!
