ភ្នំពេញ ថ្ងៃទី១៩ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៨ — ក្រុមធនាគារពិភពលោក និងកម្មវិធីស្រាវជ្រាវអំពើហិង្សាលើផ្លូវភេទ Sexual Violence Research Initiative (SVRI) កាលពីពេលថ្មីៗនេះបានផ្តល់រង្វាន់ទឹកប្រាក់ចំនួន ៩៩៩០០ដុល្លារអាមេរិក ដល់សាកលវិទ្យាល័យម៉ូណាស្ហ (Monash University) សម្រាប់ធ្វើការស្រាវជ្រាវមួយនៅប្រទេសកម្ពុជា ដែលមានគោលបំណងជួយកាត់បន្ថយឧប្បត្តិហេតុនៃអំពើហិង្សាទាក់ទងនឹងយេនឌ័រ (gender-based violence )។
រង្វាន់នេះ ជាផ្នែកមួយនៃកម្មវិធី“ការអភិវឌ្ឍទីផ្សារឱ្យមាននវានុវត្តភាពដើម្បីដោះស្រាយអំពើហិង្សាទាក់ទងនឹងយេនឌ័រ ឆ្នាំ២០១៨” (2018 Development Marketplace for Innovation to Address Gender-Based Violence)* នឹងជួយអង្គការសម្ព័ន្ធសុខភាពកុមារ និង សុខភាពបន្តពូជ (Reproductive and Child Health Alliance) ដែលមានមូលដ្ឋានក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងសាកលវិទ្យាល័យ Monash University នៅប្រទេសអូស្រ្តាលី ធ្វើការស្ទង់រកមើលអានុភាពផ្នែកវប្បធម៌ដែលជាឫសគល់នាំឱ្យមានអំពើហិង្សាទាក់ទងនឹងយេនឌ័រ និងធ្វើតេស្តមើលថាតើ អន្តរាគមន៍នានាពីសំណាក់ព្រះសង្ឃ និង យាយជី អាចរួមវិភាគទានបានប៉ុនណាដល់ការទប់ស្កាត់អំពើហិង្សាលើផ្លូវភេទ។
ជាពិសេស រង្វាន់នេះនឹងជួយឱ្យស្ថាប័នជ័យលាភីទាំងពីរនេះធ្វើតេស្តមើលថាតើ ស្ត្រី បុរស ក្មេងស្រី និងក្មេងប្រុស ប្រើប្រាស់តឹកតាងវប្បធម៌ជាសំអាងរបៀបណាខ្លះ ដើម្បីយល់ដឹងអំពីអំពើហិង្សាទាក់ទងនឹងយេនឌ័រដែលពួកគេអាចធ្លាប់បានទទួលរង ឬធ្លាប់បានឃើញ។ ដោយសហការជាមួយបណ្តាញព្រះសង្ឃ ជ័យលាភីទាំងពីរនឹងពិនិត្យទៅលើគំនិតផ្តួចផ្តើមនានាដែលបណ្តាញព្រះសង្ឃបានបង្កើតឡើងសំដៅជួយទប់ស្កាត់អំពើហិង្សាទាក់ទងនឹងយេនឌ័រ និងកាត់បន្ថយផលប៉ះទង្គិចរបស់វា។ ពួកគេក៏នឹងធ្វើការចងក្រងជាឯកសារផងដែរថាហេតុអ្វីបានជាជនល្មើស និង អ្នកនៅរស់ផុតពីអំពីហិង្សា ងាកទៅរកព្រះសង្ឃ និង យាយជីឱ្យជួយពួកគេ ហើយថាតើទង្វើបែបនេះបានធ្វើឱ្យពួកគេផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថដូចម្តេចខ្លះចំពោះស្រ្តី និង ក្មេងស្រី។
លោកមីហ្គែល អេកាដូ សានឆេហ្ស ម៉ាទីន នាយកគ្រប់គ្រងធនាគារពិភពលោកស្តីទីសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា មានប្រសាសន៍ថា៖ «ប្រទេសកម្ពុជាសម្រេចបានវឌ្ឍនភាពច្រើនក្នុងការប្រឆាំងទៅនឹងអំពើហិង្សាទាក់ទងនឹងយេនឌ័រ ក៏ប៉ុន្តែការយល់ដឹងអំពីឥរិយាបថផ្នែកវប្បធម៌ជាសមាសភាគមួយមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ធ្វើយ៉ាងណាធានាឱ្យការឆ្លើយតបទៅអំពើហិង្សាទាក់ទងនឹងយេនឌ័រ សម្រេចបានជោគជ័យ។» លោកមានប្រសាសន៍ថែមទៀតថា៖ «យើងសូមអបអរសាទរចំពោះអ្នកទទួលជ័យលាភីលើវិធីសាស្ត្របែបនវានុវត្តន៍មួយនេះ ហើយសង្ឃឹមថាយើងនឹងរៀនសូត្របានច្រើនទៀតអំពីវិធីដែលព្រះសង្ឃ និង យាយជីអាចប្រើដើម្បីទប់ស្កាត់ និង កាត់បន្ថយផលប៉ះទង្គិចរបស់អំពើហិង្សាទាក់ទងនឹងយេនឌ័រ។»
អង្គការសុខភាពពិភពលោកបានធ្វើការប៉ាន់ស្មានថា ៣៥ភាគរយនៃស្ត្រីនៅទូទាំងពិភពលោក ធ្លាប់ទទួលរងអំពើហិង្សាលើរាងកាយ ឬអំពើហិង្សាលើផ្លូវភេទពីសំណាក់ដៃគូរបស់ខ្លួន ឬអំពើហិង្សាលើផ្លូវភេទពីសំណាក់ជនមិនមែនជាដៃគូ ពេញមួយដំណើរជីវិតរបស់ពួកគេ។ យោងតាមទីភ្នាក់ងារអង្គការសហប្រជាជាតិសម្រាប់លើកកម្ពស់សមភាពយេនឌ័រ UN Women ប្រចាំនៅប្រទេសកម្ពុជា យ៉ាងហោចណាស់មានស្ត្រីកម្ពុជាម្នាក់ក្នុងចំណោមប្រាំនាក់ជាជនរងគ្រោះនៃអំពើហិង្សាទាក់ទងនឹងយេនឌ័រ ហើយជាងពាក់កណ្តាលនៃចំនួនកុមារទាំងអស់ រងនូវអំពើហិង្សាលើរាងកាយក្នុងទម្រង់ណាមួយពីសំណាក់ដៃគូស្និទ្ធស្នាល ឪពុកម្តាយ ញាតិសន្តានពេញវ័យ ឬពីសំណាក់សមាជិកក្នុងសហគមន៍របស់ពួកគេ។
លោកស្រី ការ៉េន ក្រោន នាយកជាន់ខ្ពស់ផ្នែកយេនឌ័ររបស់ក្រុមធនាគារពិភពលោក មានប្រសាសន៍ថា៖ «ការសិក្សាជាច្រើនបានឱ្យដឹងថា អំពើហិង្សាទាក់ទងនឹងយេនឌ័រអាចបណ្តាលឱ្យមានការបង់ខាតផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចរហូតដល់ទៅ ៣,៧ភាគរយនៃ ផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (GDP) ដោយសារតែផលិតភាពផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចត្រូវបានបាត់បង់ ថែមពីលើគ្រោះថ្នាក់ដោយផ្ទាល់ដែលមានទៅលើស្ត្រី និង បុរស ជាជនរងគ្រោះ។» លោកស្រីមានប្រសាសន៍ទៀតថា៖ «ក្រុមធនាគារពិភពលោកមានមោទនភាពក្នុងការជួយឧបត្ថម្ភដល់អ្នកទទួលជ័យលាភីក្នុងកម្មវិធីស្រាវជ្រាវការអភិវឌ្ឍទីផ្សារ ដែលគម្រោងរបស់ពួកគេនឹងរិះរកវិធីសាស្ត្រនានាប្រកបដោយនិរន្តរភាពហើយអាចពង្រីកមាត្រាដ្ឋានបានកាន់តែធំថែមទៀត សម្រាប់យើងយកទៅប្រើទប់ស្កាត់អំពើហិង្សាទាក់ទងនឹងយេនឌ័រនាពេលបច្ចុប្បន្ន និងនៅជំនាន់ក្រោយៗទៀត។»
កម្មវិធីស្រាវជ្រាវការអភិវឌ្ឍទីផ្សារនេះត្រូវបានសម្ពោធឡើងនៅឆ្នាំ២០១៥ ជាការឧទ្ទិសដល់អនុស្សាវរីយ៍របស់នាង ហាណា ក្រាហាម (Hannah Graham) ដែលកូនស្រីរបស់បុគ្គលិកយូរឆ្នាំម្នាក់របស់ក្រុមធនាគារពិភពលោក។ កម្មវិធីនេះជាការប្រកួតប្រជែងប្រចាំឆ្នាំសម្រាប់អ្នកស្រាវជ្រាវដែលស្វែងរកដំណោះស្រាយបែបនវានុវត្ត៍ ដែលអាចជួយដល់បុគ្គល សហគមន៍ និងប្រទេសនានា ក្នុងការបង្ក្រាបអំពើហិង្សាទាក់ទងនឹងយេនឌ័រ។
អ្នកទទួលជ័យលាភីឆ្នាំនេះ - ដែលត្រូវបានជ្រើសចេញពីការដាក់ពាក្យប្រកួតប្រជែងពីស្ថាប័នស្រាវជ្រាវ អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល និងអង្គការជំនួយនានាចំនួន២៥០មកពីជុំវិញពិភពលោក - មានប្រទេស អាមេនី កម្ពុជា កូឡុំប៊ី ហុងឌូរ៉ាស់ ហ្សកដង់ កេនយ៉ា នេប៉ាល់ ប៉ាពូអាស៊ីនូវែលហ្គីណេ ប៉េរូ រវ៉ាន់ដា និង អាហ្វ្រ៊ិកខាងត្បូង។
ក្រុមជ័យលាភីនីមួយៗទទួលបានរង្វាន់ជាទឹកប្រាក់ ១០០០០០ដុល្លារអាមេរិក ហើយពួកគេត្រូវបានជ្រើសរើសដោយផ្អែកលើគុណវុឌ្ឍិ រចនាបទរបស់ការស្រាវជ្រាវឬគម្រោងនិងវិធិសាស្ត្ររបស់វា អត្ថន័យសារៈសំខាន់របស់ការស្រាវជ្រាវឬគម្រោង ជំនាញរបស់ក្រុម និងការពិចារណាផ្នែកក្រមសីលធម៌ផងដែរ។
កម្មវិធីផ្តល់ថវិការបស់ SVRI នេះគឺជាកម្មវិធីផ្តល់រង្វាន់បែបនវានុវត្តន៍លក្ខណៈសាកលមួយដែលបានចាប់ផ្តើមឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ២០១៤ ហើយកន្លងមកធ្លាប់បានផ្តល់រង្វាន់ទឹកប្រាក់អស់ជាង ១លានដុល្លារអាមេរិក ដល់គម្រោងចំនួនប្រាំបួន ក្នុងប្រទេសចំនួនប្រាំពីរ រួចមកហើយ។ ជាមួយសមាជិកជាង ៥៥០០នាក់ កម្មវិធី SVRI ជាបណ្តាញស្រាវជ្រាវលំដាប់សាកលធំជាងគេបង្អស់ដែលមានបេសកកម្មផ្តោតទៅលើអំពើហិង្សាលើស្ត្រី។ កម្មវិធីនេះគាំទ្រដល់ការស្រាវជ្រាវដោយធ្វើការផ្សព្វផ្សាយ និងចែករំលែកចំណេះដឹង ធ្វើកិច្ចសហការគ្នានិងពង្រីកបណ្តាញ ហើយរួមចំណែកកែលម្អគោលនយោបាយនិងទម្លាប់អនុវត្តដោយគាំទ្រនិងផ្តល់ថវិកាសម្រាប់ការងារស្រាវជ្រាវ និងការអភិវឌ្ឍសមត្ថភាព។ រៀងរាល់ពីរឆ្នាំម្តង កម្មវិធីនេះរៀបចំឱ្យមានវេទិកាអន្តរជាតិមួយដើម្បីបង្កើននិងពង្រីកការស្រាវជ្រាវអំពីអំពើហិង្សាលើផ្លូវភេទ និងអំពីហិង្សាបង្កដោយដៃគូស្និទ្ធស្នាល។
*ចំណងជើងផ្លូវការគឺ “Sexual Violence Research Initiative and the World Bank Group’s 2018 Development Marketplace for Innovation in the prevention and response of gender-based violence (In memory of Hannah Graham)”
ឯកសារស្រាវជ្រាវផ្សេងទៀត
World Bank Group Gender Equality Strategy 2016-2023
