WARSZAWA, 11 kwietnia 2016 r. – Internet, telefonia komórkowa i inne technologie cyfrowe szybko rozwijają się w krajach wschodzących. Jednakże wpływ tego procesu na wzrost gospodarczy, rynek pracy i jakość usług publicznych nie spełnia pokładanych w nim oczekiwań. Rozwój gospodarki cyfrowej odbywa się bez udziału aż 60 procent populacji świata.
Według najnowszego reportu World Development Report 2016: Digital Dividends („Raport Światowego Rozwoju 2016: Korzyści z Cyfryzacji”) zaprezentowanego 11 kwietnia w Warszawie, jedynie najbogatsi i najlepiej wykwalifikowani korzystają z szybkiego postępu technologii cyfrowej. Takie osoby są w lepszej pozycji, by w pełni korzystać z nowych technologii. Ponadto, chociaż od roku 2005 liczba użytkowników Internetu na świecie potroiła się, cztery miliardy ludzi nadal nie mają dostępu do sieci.
„Technologie cyfrowe zmieniają biznes, rynek pracy i sposoby rządzenia państwami” – mówi Jim Yong Kim, prezes Grupy Banku Światowego. „Musimy nadal rozwijać technologie cyfrowe, aby nie zostawiać nikogo w tyle, ponieważ koszt utraconych możliwości jest ogromny. Jednak by korzyści z cyfryzacji mogły być szeroko rozpowszechnione w całych społeczeństwach, konieczna jest poprawa otoczenia gospodarczego w różnych krajach, inwestycje w edukację i zdrowie, oraz promowanie dobrego zarządzania” – dodaje Jim Yong Kim.
Istnieje wiele przykładów pokazujących, że technologia sprzyja poprawie produktywności, zwiększa możliwości rozwoju dla mniej zamożnych oraz przyczynia się do poprawy zarządzania. Jednak postęp technologiczny nie spełnia wszystkich pokładanych w nim nadziei. Technologie cyfrowe rozpowszechniają się szybko, ale korzyści z cyfryzacji, czy to w postaci wzrostu gospodarczego, rozwoju rynków pracy i usług, pozostają w tyle.
„Rewolucja cyfrowa zmienia świat, ułatwia przepływ informacji oraz stymuluje rozwój krajów wschodzących, które mogą korzystać z nowych możliwości” – mówi Kaushik Basu, główny ekonomista Banku Światowego. „Fakt, że 40 procent ludności świata ma dostęp do Internetu to niezwykłe osiągnięcie. Choć należy się z tego cieszyć, to trzeba również uważać, aby nie powstała na świecie nowa klasa niższa. Niemal 20 procent ludności świata nie umie pisać ani czytać. Samo dalsze rozpowszechnianie się technologii cyfrowych prawdopodobnie nie doprowadzi do zlikwidowania globalnych nierówności w zakresie dostępu do wiedzy” – dodaje Kaushik Bas.
Technologie cyfrowe mogą wspierać integrację społeczną, efektywność i innowacje. Ponad 40 procent dorosłych osób w Afryce Wschodniej opłaca rachunki przez telefon komórkowy. W Chinach, osiem milionów przedsiębiorców - z czego jedna trzecia to kobiety - korzysta z platform e-commerce dla potrzeb prowadzenia sprzedaży na rynku krajowym oraz eksportu do 120 krajów. W Indiach w ciągu pięciu lat wprowadzono unikalne cyfrowe identyfikatory dla niemal miliarda osób, zwiększono dostęp do usług publicznych i zmniejszono korupcję. W zdrowiu, proste wiadomości SMS okazały się skutecznym sposobem przypominania osobom żyjącym z HIV o przyjmowaniu ratujących ich życie leków.
Aby pokładane w postępie cyfrowym oczekiwania się spełniły, Bank Światowy proponuje dwa główne kierunki działań. Po pierwsze, zapewnienie powszechnego, taniego, otwartego i bezpiecznego dostępu do Internetu. Po drugie, wzmocnienie regulacji zapewniających konkurencję pomiędzy firmami, dostosowywanie umiejętności pracowników do potrzeb nowej gospodarki, a także poprawianie jakości instytucji publicznych. Działania nazwane są w raporcie „analogowym systemem wsparcia” cyfrowego rozwoju.
Strategie rozwoju cyfrowego muszą być znacznie szersze niż strategie w zakresie jedynie technologii informatycznych i telekomunikacyjnych (ICT). Aby osiągnąć jak największe korzyści, konieczne jest stworzenie odpowiedniego środowiska dla technologii: regulacji ułatwiających konkurencję i wchodzenie na rynek młodym firmom, umiejętności umożliwiających pracownikom korzystanie z gospodarki cyfrowej, oraz instytucji odpowiedzialnych przed społeczeństwem.
Inwestycje w podstawową infrastrukturę, zmniejszenie kosztu prowadzenia działalności gospodarczej, niższe bariery dla handlu, ułatwienia dla nowych firm, wzmacnianie instytucji stojących na straży konkurencji to niektóre działania sugerowane w raporcie Banku Światowego, jako możliwe sposoby zapewnienia większej produktywności i innowacyjności biznesu. Ponadto, choć podstawowe umiejętności czytania i pisania pozostają w przypadku dzieci nieodzowne, w miarę rozpowszechniania się dostępu do Internetu kluczowe będzie również nauczanie zaawansowanych umiejętności poznawczych i umiejętności krytycznego myślenia, jak też podstawowe szkolenia w zakresie systemów informatycznych.
Technologie cyfrowe mogą zmieniać całe gospodarki, społeczeństwa i instytucje publiczne. Jak głosi raport Banku Światowego, zmiany te nie są jednak ani gwarantowane, ani nie dzieją się samoistnie. Kraje, które inwestują zarówno w technologie cyfrowe jak i ich analogowe systemy wsparcia odniosą korzyści z rozwoju gospodarki cyfrowej. Inne zaś pozostaną w tyle. Technologia pozbawiona silnych fundamentów to zaś ryzyko powstawania nierówności gospodarczych i społecznych.
W ciągu ostatnich 10 lat, Bank Światowy zainwestował w technologie informatyczne i telekomunikacyjne (ICT) łącznie 12,6 miliarda dolarów.
